Η στήλη του ΕΥ ΖΗΝ θα προσπαθήσει με μια σειρά άρθρων να παρουσιάσει όλα τα δεδομένα για τα εμβόλια και το ρόλο τους στην αντιμετώπιση επιδημιών από λοιμώδη νοσήματα στο παρελθόν, αλλά και πώς θα μπορέσουμε με τη χρήση των εμβολίων που θα παρασκευαστούν, να θέσουμε υπό έλεγχο την πανδημία του κορωνοϊού.
Τι είναι όμως τα εμβόλια και πώς δρουν;
Τα εμβόλια χρησιμοποιούνται παγκοσμίως ως ένα πολύ αποτελεσματικό μέσο για την προστασία των ανθρώπων από τις λοιμώδεις νόσους. Επίσης, συμβάλλουν στην πρόληψη της εξάπλωσης των νόσων στην κοινότητα. Τα εμβόλια δρουν «διδάσκοντας» το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου (τη φυσική άμυνα του οργανισμού) να αμύνεται ενάντια σε μια συγκεκριμένη νόσο. Κύριος στόχος των εμβολίων είναι να προστατεύσουν τον άνθρωπο από τις νόσους που προκαλούνται από ιούς ή βακτήρια.
Το πρώτο εμβόλιο αναπτύχθηκε τον 18ο αιώνα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επρόκειτο για ένα εμβόλιο κατά της ευλογιάς, μιας θανατηφόρου νόσου. Η ευλογιά έχει πλέον εκριζωθεί παγκοσμίως στον ανθρώπινο πληθυσμό, χάρη στον εμβολιασμό.
Κάθε ιός και βακτήριο ενεργοποιεί μια μοναδική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, στην οποία συμμετέχει ένα συγκεκριμένο σύνολο κυττάρων στο αίμα, στον μυελό των οστών και σε ολόκληρο τον οργανισμό. Ορισμένα από τα κύτταρα αυτά ονομάζονται T-κύτταρα και Β-κύτταρα.
Το εμβόλιο προκαλεί ανοσοαπόκριση και βοηθά τον οργανισμό να «θυμάται» μια συγκεκριμένη νόσο, χωρίς να την προκαλεί
Τα εμβόλια περιέχουν μια πολύ εξασθενημένη ή αδρανοποιημένη μορφή του ιού ή του βακτηρίου που συνήθως προκαλεί τη νόσο, ή ένα μικρό τμήμα του ιού ή του βακτηρίου. Η ουσία αυτή ονομάζεται αντιγόνο.
Όταν το εμβόλιο χορηγείται σε ένα άτομο, το ανοσοποιητικό σύστημα αναγνωρίζει το αντιγόνο ως «ξένο σώμα». Τα ανοσοκύτταρα έχουν εκπαιδευτεί να σκοτώνουν και να παράγουν αντισώματα κατά του νοσογόνου παράγοντα. Τα αντισώματα είναι ειδικές πρωτεΐνες που βοηθούν στην εξουδετέρωση του λοιμογόνου παράγοντα.
Αργότερα, εάν το άτομο έρθει σε επαφή με τον πραγματικό λοιμογόνο ιό ή βακτήριο, το ανοσοποιητικό του σύστημα θα το «θυμάται». Στη συνέχεια, θα δημιουργήσει γρήγορα τα κατάλληλα αντισώματα και θα ενεργοποιήσει τα ανοσοκύτταρα, για να εξουδετερώσουν τον ιό ή το βακτήριο, προστατεύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο το άτομο από τη νόσο.
Η ανοσία συνήθως διαρκεί χρόνια και, ορισμένες φορές, διά βίου. Το χρονικό διάστημα εξαρτάται από τη νόσο και από το εμβόλιο.
1.αντιγόνο 2.αντισώματα 3.ανοσοαπόκριση
Μείνετε συντονισμένοι στη στήλη του ΕΥ ΖΗΝ, γιατί στο επόμενό μας άρθρο θα ασχοληθούμε με τις πανδημίες που έπληξαν την ανθρωπότητα στο παρελθόν και το ρόλο των εμβολίων στην αντιμετώπιση τους.
Κωνσταντίνος Γεωργίου